Mark Vangheluwe, die als kind jarenlang werd misbruikt door zijn oom, de latere bisschop van Brugge Roger Vangheluwe. – beeld vrt
‘Er is reden voor boosheid’
Waarom raakt een tv-serie over misbruik door priesters nu nóg zo’n open zenuw in Vlaanderen? Honderden katholieken laten zich ‘ontdopen’. ‘Zoals die bisschop reageerde was niet handig.’
Het is dertien jaar geleden dat in Vlaanderen de publiciteit over seksueel misbruik door priesters loskwam. Sindsdien zijn er onderzoeken geweest, bisschoppen hebben met slachtoffers gepraat en de Rooms-Katholieke Kerk heeft aan honderden van hen smartengeld betaald.
door Wim Houtman in het Nederlands Dagblad
Nu zendt tv-zender Canvas een vierdelige documentaireserie uit – onder de titel Godvergeten – waarin misbruikslachtoffers, hun familie en advocaten hun verhaal doen. En de reacties zijn zo heftig dat het lijkt alsof het grote publiek er nu voor het eerst van hoort. Kranten staan er al een paar weken vol mee, praatprogramma’s gaan erop door. Bekende Vlamingen laten op hun Instagram weten dat ze zich hebben laten ‘ontdopen’ en roepen mensen op hetzelfde te doen.
‘Slachtoffers die hortend en stotterend hun verhaal doen, aan wie je kunt zien dat ze voor het leven getekend zijn. Dat is elke keer weer zeer confronterend’, zegt de Vlaamse katholieke journalist Emmanuel Van Lierde.
De kerk trad nauwelijks tegen daders op. En eigenlijk laat die aanpak tot op vandaag te wensen over, vindt Van Lierde, tot vorig jaar hoofdredacteur van het katholieke weekblad Tertio.
‘weinig dankbaarheid’
De Antwerpse bisschop Johan Bonny gooide olie op het vuur. Hij stoort zich eraan dat in de hele serie – dinsdagavond is de vierde en laatste aflevering – de kerk zelf niet gehoord wordt, ‘wij die daar ook al dertien jaar onze slaap voor laten’…….
‘Menselijk gezien’ kan Van Lierde die woorden ‘enigszins begrijpen’, maar het was een reactie uit boosheid. ‘Dat was niet handig; dat moet je als bisschop niet doen. De kerk moet naar de slachtoffers blijven luisteren. Misschien heb je als bisschop ooit met hen gesproken, maar daarmee is de schade voor hen niet weg.’
politie-inval
Dat is dertien jaar geleden. Bisschop Bonny heeft ‘een overschot van gelijk’ als hij zegt dat we niet moeten doen alsof de kerk al die jaren niets heeft gedaan, zegt Rik Torfs (zie kader). ‘De kerk heeft echt haar best gedaan, al was het niet volmaakt.’
De eerste publiciteit over het misbruik in België, in 2010, was een sensatie. Het begon met Mark Vangheluwe, die zijn oom, de bisschop van Brugge, aanklaagde: Roger Vangheluwe had hem als kind jarenlang misbruikt. Dat leidde tot een politie-inval bij de gepensioneerde kardinaal Danneels thuis en in het paleis van zijn opvolger. De politie zocht dossiers van misbruikgevallen, om te beoordelen of de kerk zaken in de doofpot had gestopt – een misdrijf in België.
De televisie toonde beelden van rechercheurs die dossiermappen op de eerste etage uit het raam gooiden, in de handen van collega’s beneden.
Lees het volledige artikel in het Nederlands Dagblad
Lees ook een artikel uit de Vlaamse “De Standaard”
en beluister een podcast van De Standaard over de vraag : “Hoever reikt de macht van de kerk vandaag?”
beeld: still uit de Canvasuitzending