Het is een traditie geworden dat de paus als hij op reis is, in het vliegtuig in gesprek gaat met journalisten. Het zijn ongedwongen gespreken en spontane reacties die de paus geeft. Men moet ze niet verstaan als formele uitspraken maar ze geven wel een beeld van hoe de paus denkt over aangesneden thema’s.
Op terugreis van Rome naar Amerika kwam de vraag aan de orde naar de mogelijkheid van preisterwijding van vrouwen in de katholieke kerk.
Op deze vraag nam de paus krachtig stelling. Niet met een diepgaande redenering maar met een simpele verwijzing naar de standpuntbepaling door zijn voorganger Johannes Paulus II. Die stelde vast, in woorden van Franciscus: ,,het kan niet en dat is een uitspraak die Johannes Paulus deed na een lange, lange discussie en diepgaande overwegingen. Niet omdat vrouwen er niet de capaciteiten voor zouden hebben… Kijk in de kerk zijn vrouwen belangrijker dan mannen”, zo zei de paus, ,,omdat de kerk vrouwelijk is, de Kerk is de bruid van Christus en Maria is belangrijker dan pausen en bisschoppen en priesters. Ik moet wel toegeven dat we een beetje achterlopen in het uitwerken van een theologie over vrouwen, daar moeten we echt mee doorgaan…”
Het antwoord van de paus is de laatste in een serie wat controversiële en dikwijls onduidelijke opmerkingen die hij maakt over de rol van vrouwen in de Kerk.
Eerder heeft Franciscus al eens gezegd dat de deur naar de wijding van vrouwen gesloten was en dat er behoefte is aan een speciale theologie over de vrouw.
Maar hij is er nog lang niet aan toe om vrouwen op hoge posities in de Vaticaanse bureaucratie te benoemen uit vrees dat hij op die manier de rol van de vrouw een bepaalde erkenning zou geven.
In publicaties die onlangs verschenen hebben katholiek vrouwen zich verzet tegen, wat zij noemen, de vrouw reduceren tot een object van studie en een bijzondere soort waarover nagedacht moet worden.
,,Het zou meer aangewezen zijn dat de Kerk zich intenser zou bezig houden met een theologie van de mens, die alleen maar ontwikkeld kan worden door man én vrouw daar gelijkelijk in te betrekken, daarbij uitgaande van de ervaringen uit het leven van iedere dag.”, zo stellen deze auteurs.
Het standpunt van de paus die van de ene kant oog heeft voor de rol van de vrouw en dat haar stem gehoord wordt en die van de andere kant geen ruimte aan vrouwen wil geven in bestuurstaken in de kerk, is voor velen moeilijk te volgen.
Opmerkelijk is ook dat de paus de vrouwelijke religieuzen in Amerika hogelijk heeft geprezen voor het bewonderenswaardige werk dat zij doen op het vlak van opvoeding en gezondheidszorg.
Eigen bewerking van een artikel van Joshua J. McElwee, Vaticaans correspondent van de Nationale Catholic Reporter