De opening die paus Franciscus leek te bieden voor het wijden van vrouwen tot diaken, riep veel vragen op. Een daarvan is: zijn er ooit vrouwelijke diakens geweest en waren zij werkelijk de vrouwelijke pendant van de mannelijke diakens, zoals wij die nu kennen.
Gary Macy, hoogleraar aan de Santa Clara Universiteit in Californië, beantwoordt deze vragen in een artikel op de site van de National Catholic Reporter. Er is geen twijfel mogelijk dat er ooit vrouwelijke diakens zijn geweest. Sterker nog: in het Oosterse christendom bestaan ze hier en daar nog steeds, aldus Macy.
De vraag wat deze vrouwelijke diakens deden, is moeilijker te beantwoorden: door de eeuwen veranderde hun rol. “Deze grote variëteit zegt ons iets belangrijks. Als er opnieuw vrouwelijke diakens zouden komen in de rooms-katholieke kerk, dan zou hun rol moeten afhangen van de behoeftes van de kerk van nu, niet op een van hun eerdere verschijningsvormen.”
Macy vindt dus dat we in de geschiedenis geen kant-en-klaar antwoord vinden op de vraag of vrouwen al dan niet tot diaken kunnen worden gewijd. De vraag is: heeft de Kerk vrouwelijke diakens nodig. Een commissie die zich nog eens met de geschiedenis van het ambt van diaken bezighoudt, is dus niet nodig.
Sinds het Tweede Vaticaans Concilie het ambt van diaken openstelde voor gehuwde mannen, is de kwestie van vrouwelijke diakens voortdurend onderwerp van studie geweest. Een ander artikel op de site van de National Catholic Reporter geeft daarvan een overzicht.
Een argument tegen vrouwelijke diakens is dat alleen mannen priester kunnen worden. Sinds het Tweede Vaticaans Concilie is echter steeds meer benadrukt dat priesterschap en diaconaat twee verschillende ambten zijn. Conclusie is dat de Kerk kan besluiten om ook vrouwen tot diaken te wijden.
Afbeelding: Icoon van de H. Olympias van Constantinopel, diacones (±361/368–408)
bron: katholiek.nl