– door Frans Wijnands –
De in totaal zestien leden – acht mannen en acht vrouwen – moeten de paus adviseren hoe het kindermisbruik binnen de rk-kerk moet worden voorkomen en aangepakt. Minstens één commissielid is in zijn/haar jeugd misbruikt maar wil dat alleen aan de medeleden bekend maken en niet in de publiciteit te brengen. Voorzitter O’Malley respecteert dat. Belangrijkste is dat hun stem wordt gehoord. Al blijft de vraag of er voldoende naar geluisterd wordt. Twee eerdere commissieleden – misbruikslachtoffers – stapten uit de commissie uit onvrede over de trage gang van zaken en over tegenwerking vanuit Curiekringen.
De opdracht van de commissie is nog eens aangescherpt: zorg ervoor dat het vertrouwen hersteld wordt en dat kinderen en kwetsbare minderjarigen zich veilig voelen. Dat vindt de paus vooral een taak voor de lokale kerken. Die moeten leren onderkennen wanneer priesters en religieuzen in de fout gaan. Slachtoffers moeten dicht bij huis gehoor kunnen krijgen. Dat is in het verleden – ook onder de beide voorgangers van deze paus – als regel niet gebeurd. Veel slachtoffers van misbruik zijn daarom dubbel getraumatiseerd, omdat ze misbruikt werden maar daarnaast omdat ze niet geloofd of gehoord werden. Die doofpot-cultuur heeft enorme psychische schade aangericht.
Een van de nieuw benoemde commissieleden is de Nederlandse kerkjuriste prof. Dr. Myriam Wijlens, geboren in Losser. (zie ons eerder bericht hierover). Zij studeerde theologie aan de Universiteit van Nijmegen en in Ottawa waar zij haar doctoraal behaalde in canoniek rechten. Zij doceerde ook aan de universiteit van Tilburg. Momenteel is zij hoogleraar kerkelijk recht aan de Universiteit van Erfurt. Al sinds 1992 is zij een veelgevraagde consultante voor bisschoppenconferenties – ook de Nederlandse – en religieuze ordes inzake canoniek recht en over de aanpak van seksueel misbruik van minderjarigen.
De nieuwe commissieleden komen uit alle werelddelen. Elk heeft op zijn, of haar manier jarenlange ervaring met het wereldwijde fenomeen van kindermisbruik, zoals de Italiaanse kinderpsychiater Ernesto Caffo, oprichter van de kinderhulplijn ‘Telefono Azzurro’ en de Ethiopiër Benyam Dawit Mezmur, leider van het Kinderrechten-comité van de Verenigde Naties. Sinds de oprichting van de adviesraad hebben de commissieleden in meer dan 200 bisdommen en kloosterordes overal in de wereld voorlichting gegeven om misbruik te voorkomen.
Met de vernieuwing van de pauselijke commissie voert paus Franciscus de strijd tegen het kindermisbruik op, nadat hij de afgelopen tijd kritiek kreeg over een te weinig doortastende aanpak. Inmiddels heeft hij de meest ervaren onderzoeker naar misbruik – aartsbisschop Charles Scicluna – naar Chili gestuurd om uit te zoeken in hoeverre de Chileense bisschop Juan Barros een van misbruik beschuldigde priester ongemoeid liet. Dat soort weg kijken en laksheid wordt niet meer getolereerd.
Pijnlijk in het totale misbruik-dossier is de recente veroordeling van een lid van de Vaticaanse rechtbank Rota. Deze rechter, een Italiaanse priester, viel vorig jaar een jonge Roemeen lastig die aangifte deed. Vervolgens ontdekte de politie ook nog dat de rechter volop kinderporno in bezit had. Hij is veroordeeld tot 14 maanden en hij is uit de rechtbank gezet..