‘De wereld van Pärt’ op Kerknet (promo)
Eind jaren 1990 ontdekte ik de muziek van Arvo Pärt. Dat was dankzij een cd van I Fiamminghi, het kamerorkest onder leiding van violist Rudolf Werthen. Er stonden 6 verschillende versies van Fratres op, naast Festina Lente, Summa en Cantus in Memory of Benjamin Britten.
Het was muziek die overdonderde door zijn radicale eenvoud.
In de weken erna zocht ik in de cd-afdelingen van omliggende bibliotheken alle mogelijke Pärt-opnames bij elkaar, op zoek naar meer opnames van die wonderlijke klankwereld.
Dat viel soms dik tegen.
Zeker, ik vond nog meer muziek in de lijn van Fratres, maar even goed muziek die zodanig anders was dat ik dacht dat er cd’s verwisseld waren geraakt. De eerste 35 jaar van zijn levenhttps://www.deroerom.nl/nieuws/2020/07/de-wereld-van-part-1-de-jongen-en-zijn-fiets/ had Pärt namelijk heel andere muziek gecomponeerd: modernistisch, soms onbegrijpelijk, soms grauw en splijtend.
Ook dat was Arvo Pärt.
Weinig componisten braken zo radicaal met hun eigen muzikale verleden. Pärt volgde daarmee, bruusk, de grote geestesstroming die zich in de jaren 1970 en 1980 afkeerde van de muziek die na de Tweede Wereldoorlog steeds hermetischer was geworden. Daarmee was hij zeker niet de enige: ‘nieuwe eenvoud’, minimalisme – er waren vele uitwegen, maar het parcours van Pärt was intrigerend. Na een lange periode van stilte kwam hij tevoorschijn met een eigen, originele stijl die van hem één van de populairste hedendaagse componisten zou maken.
Door de jaren heen gingen ook religieuze thema’s domineren. Pärt werd een icoon van hedendaagse spiritualiteit, al is hij de eerste om dat te relativeren:
Ik ben geen profeet, geen kardinaal, geen monnik – ik ben zelfs geen vegetariër. En ja, je vindt mij vaker in kloosters dan in concertzalen. Maar dan nog heb je er geen idee van hoe vaak ik in concertzalen ben.
Sinds die eerste cd van I Fiamminghi met de witte bloemen op de cover ben ik Arvo Pärt blijven volgen. Hij bouwde vehttps://www.deroerom.nl/nieuws/2020/07/de-wereld-van-part-1-de-jongen-en-zijn-fiets/rder aan zijn verstilde stijl, zonder in herhaling te vallen, er genoeg van afwijkend om interessant te blijven.
In 8 afleveringen breng ik op Kerknet het verhaal achter de mens en zijn muziek.
Ik legde ook mijn oor te luister bij 3 muzikanten die (beter) onder woorden kunnen brengen wat de luisteraar in mij voelt maar niet altijd kan benoemen:
- Jan Christiaens is musicoloog en pianist, verbonden aan de vormingsdienst van het bisdom Gent. Hij is een kenner van Pärt en gaf er al verscheidene lezingen over.
- Marc Michael De Smet was jarenlang dirigent van zijn eigen Aquarius-ensemble, gespecialiseerd in hedendaagse muziek. Hij voerde heel vaak werk van Arvo Pärt uit en werkte samen met de componist aan een uitvoering van Kanon Pokajanen.
- Maarten Van Ingelgem is componist en was koorlid bij uitvoeringen van Pärt.
Op zaterdag 4 juli lees en hoor je op Kerknet de eerste aflevering van ‘De wereld van Pärt’.