Nog niet zo lang geleden was het voor ieder mens zo klaar als een klontje. Alleen kom je nergens. Om te overleven heb je de ander nodig. Individuele risico’s kunnen alleen collectief het hoofd worden geboden. Dat geldt voor mensen en voor landen. Een mens heeft een doel en een bestemming. Er voor elkaar zijn brengt letterlijk en figuurlijk de hemel dichterbij. En ook voor landen geldt: om honger, ellende en oorlog te voorkomen zullen we moeten samenwerken. En ieder draagt zijn steentje bij. De afgelopen decennia is in dat denken een omslag in gekomen. Het werd meer ieder voor zich en de staat voor ons allen. Het werd voor landen zaak zo min mogelijk aan de NAVO en EU bij te dragen. Echte oorlog kwam er toch niet meer. We hadden God en elkaar niet meer nodig.
Samen met mijn vader ging ik naar de wedstrijd PSV tegen Heracles. Vroeger gingen we regelmatig. De laatste jaren niet. En nu het na corona eindelijk weer kon, was het bijna weer als vanouds. Genieten van een mooie pot voetbal. (Uiteraard met winst voor PSV.) En met een frietje achteraf. In en om het stadion overheersten naast het vertrouwde rood en wit, de kleuren geel en blauw. De reclameborden langs het veld en op grote borden in en om het stadion vertoonden een mooie boodschap. ‘No war.’ De situatie in de Oekraïne is verschrikkelijk. Maar lijkt ook het beste in mensen boven te brengen, althans op korte termijn. De hoeveelheid hulpgoederen en de wil tot helpen is ongekend groot. Kinderen knutselen sleutelhangers om te verkopen voor het goede doel. En ouders maken hun kledingkasten leeg of zamelen geld in. De gemiddelde Groninger zou het zelfs begrijpen als de gaskraan weer openging om Poetin dwars te zitten. En neemt (op papier althans) eventuele schade op de koop toe.
Poetin schijnt eens gezegd te hebben dat die decadente westerlingen te veel zijn gehecht aan luxe en niet bereid zijn tot het brengen van offers. Zelfs niet in hun eigen belang. Misschien heeft hij zich vergist. Hoe het komt dat weet ik niet. Maar ineens zijn de Duitsers bereid zeer fors te investeren in defensie. Ineens komt Europa met een gezamenlijke aanpak. Ineens lijken bedrijven minder te willen investeren in Rusland zelfs als dat geld kost. Ja, van de oorlog in de Oekraïne zullen we allemaal armer worden. Maar de vrijheid is dat meer dan waard. Voor Poetin schijnt de oorlog tegen Oekraïne een soort heilige oorlog te zijn. Met de patriarch van de Orthodoxe kerk als zijn grootste supporter. Op zoveel waanzin is maar een antwoord mogelijk. Terug naar een maatschappij en een Europa waarin individualisme en materialisme weer plaats maken voor samenwerking en klaarstaan voor elkaar.
De Roerom jaargang 36, nr. 7 maart 2022