Column februari 2010

Vreemdeling en vervreemding

Vervreemding is ongetwijfeld één van de gevol­gen van het ingezette fusieproces van de paro­chies. Zakelijk ontstaat er vervreemding, wan­neer er overdracht van eigendomsrecht plaats­vindt door verkoop of schenking van goederen. Geestelijk ontstaat er vervreemding, wanneer er afstand ontstaat tussen de mens enerzijds en de gemeenschap waartoe hij behoort ander­zijds, zodat hij zich niet meer bij die gemeen­schap betrokken voelt. Symptomen van deze vervreemding zijn het gevoel er niet meer bij te horen tot zelfs onverschilligheid en wantrou­wen toe. 

De plannen van de bisschoppen om parochies samen te voegen vinden hun oorzaak in het afnemend aantal gewijde bedienaren, die kun­nen voorgaan in de Eucharistie. Bij samenvoe­ging van parochies vindt er daarom alleen in de hoofdkerk een Eucharistieviering plaats. Op deze wijze willen zij de hiërarchische kerk­structuur handhaven. Daartegenover staat de basisstructuur, die uitgaat van de verschillende gemeenschappen, die in het fusieproces zijn samengevoegd. De eigenheid van die gemeen­schappen wordt niet meer gezien. Zonder meer wordt verondersteld, dat zij zich herkennen in de hoofdkerk waartoe zij behoren en waar zij verondersteld worden de Eucharistie te vieren. 

Het gevolg daarvan zal zijn dat zij zich in de hoofdkerk vreemdeling voelen, afgezien nog van het feit of zij de mobiliteit bezitten de af­stand tussen de eigen kerk en de hoofdkerk te overbruggen. Sommigen zullen niet de moeite nemen naar de hoofdkerk te gaan, waardoor de kerkverbondenheid nog verder zal afbrokkelen en de vervreemding toenemen. Anderen die dat wel doen zullen zich niet thuis voelen in de ge­meenschap waarbij zij ingelijfd worden en zij zullen zich vreemdeling voelen. 

Om die vervreemding tegen te gaan, zal het daarom de opdracht van de plaatselijke ge­loofsgemeenschap worden, om een gastvrije gemeente te zijn. Er zal ruimte moeten komen voor die vreemde anderen. Kenmerkend voor een gastvrije gemeente is een openheid naar God, naar elkaar en naar ‘vreemdelingen’ toe, dit zijn de mensen die gedwongen worden zich bij de bestaande gemeenschap aan te sluiten. De vreemdeling wordt er niet slechts geduld, maar hij moet ruimhartig ontvangen worden. Hij mag niet alleen aanwezig zijn, maar ook meedoen. Sterker nog, hij staat centraal. Vreemdeling zijn is immers een oerchristelijk gegeven, want wij zijn volgens de Schrift allen vreemdeling op aarde. Van de hoofdkerk wordt dus nogal wat gevraagd.

Het is echter te hopen, dat de zogeheten bij­kerken de eigen verantwoordelijkheid op zich nemen om zelf gemeenschap te vormen door bijeenkomsten waardoor de eigenheid versterkt wordt. Het gevaar van vervreemding wordt dan ingedamd. De hiërarchische structuur zal op den duur overvleugeld worden door de basis­structuur, de enige structuur die toekomst heeft.

TB.

De redactie van de site wijst erop dat u meer kunt lezen over de betekenis van een gastvrije kerk als u gaat naar de sites van de Stichting Leve de Kerk, waarmee De Roerom een bondgenootschap heeft gesloten. Ook de Mariënburgvereniging besteedt in deze tijd aandacht aan de gastvrije kerk in het project Time Out.