Artikel van de maand – Geraakt door het geheim

Psychologie
Na haar HBS volgde ze de pedagogische academie en is ze drie jaar onderwijzeres geweest. Toch was dat niet wat ze zocht. Ze verhuisde naar Nijmegen en studeerde psychologie. Haar specialisatie was klinische psychologie, dus de therapeutische kant ervan. ‘Het waren mijn beste jaren als jongvolwassene’ , zegt ze, ‘want juist deze studie bood me alle kans om te zoeken naar mijn zelfbeeld’. Ze was enige jaren docent psychologie in het gezondheidsonderwijs en daarna studentenpsycholoog. Maar toen de nadruk steeds meer op studiebegeleiding kwam liggen, wilde ze haar vleugels verder uitslaan en zocht ze aansluiting bij het Han Fortmann Centrum.

 

Theologie
‘Het Han Fortmann Centrum was eigenlijk een school van de Oosterse Renaissance. Hier begeleidde ik met name mensen met zingevingsvragen. Ook was ik er als docent betrokken bij de opleiding Spiritualiteit en Beroep. En in mijn bescheiden praktijk als psycholoog kwam ik in aanraking met mensen die in een midlifecrisis waren beland; vooral mensen die via oosterse godsdiensten zochten naar een diepere zin in hun bestaan. Door met hen mee te zoeken stootte ik zelf op mijn eigen christelijke wortels. Die wortels had ik al opnieuw verkend bij de doop van mijn kinderen. In gesprekken met Nol Hogema, directeur van het Fortmann Centrum, stootte ik nog dieper door. Hij bracht me op het idee theologie te gaan studeren. Ik studeerde aan de KTD te Utrecht af met een doctoraalscriptie, waarin ik onderzoek hoe het in godsnaam mogelijk is dat mensen in de gebrokenheid van hun bestaan opnieuw tot leven kunnen komen. Leven in gebrokenheid noemde ik mijn studie.

 

Herontdekking
‘Mijn wens was om nu niet meer als psycholoog maar als pastor te gaan werken. Omdat ik nog niet zo’n band had met de kerk dacht ik aanvankelijk aan pastoraat in de categoriale zielzorg. Ik werd stagiaire bij Toon Rabou, pastor van de parochie in de H. Landstichting. Door zijn authentieke manier van omgaan met de oersymbolen van de liturgie ging mijn hart open en voelde ik me in een traditie van 2000 jaar staan.’Hij voerde geen rituelen uit, hij beleefde ze. De terugkeer van de kerk naar de oorsprong van de liturgie had ik niet aan den lijve meegemaakt, omdat ik er juist in de vernieuwingstijd was uitgestapt. Ik besloot terug te keren naar de vernieuwde katholieke kerk. Zoals je op een gegeven moment kiest voor deze ene partner en met hem je leven deelt, zo heb ik na alle zoektochten gekozen voor de christelijke traditie en deze kerk.

 

Pastor
‘Eerst werd ik pastoraal werker in Malden. Ik merkte dat mijn klinisch psychologische opleiding mij goed hielp bij het pastorale gesprek. Je hebt leren luisteren naar wat er achter de woorden ligt. Sinds drie jaar ben ik pastor van de Effatageloofsgemeen-schap, waarin twee parochies van Nijmegen-Oost samengaan. Ik ben onder andere aangesteld om dit fusieproces te begeleiden. Een groot deel van mijn werk gaat dus op aan het nadenken over beleid, het plannen en organiseren ervan. Soms slokt dit werk zoveel tijd op dat ik wel eens denk: ben ik hiervoor pastor geworden? Mijn standplaats is de Dominicuskerk waar mensen komen die kritisch opbouwend meedenken. Dominicaanse pastores hebben hen de nodige bagage meegegeven en in hun voetspoor wil ik als Effatapastor graag doorgaan. Belangrijk vind ik dat we in dit proces blijven openstaan voor elkaars gedachte- en geloofsgoed. Verschillen zijn er en die mogen er wat mij betreft ook zijn. Als we daarbij maar beseffen dat wij achter al onze verschillen mensen zijn van dezelfde weg. Als we erin slagen zonder oordeel te kijken en te luisteren naar elkaars geloofsgoed, kunnen de verschillende uitingsvormen daarvan ons ook verrijken. Kerk betekent voor mij een plek, een huis waar mensen welkom zijn met hun (geloofs)vragen, hun zoeken, twijfel of kritiek. Een plek waar mensen samenkomen om te luisteren naar de oude verhalen en te delen wat deze ons te zeggen hebben in ons eigen leven. Een plek ook waar mensen elkaar inspireren om te groeien in mens-zijn.

 

Pasen
‘Liturgie is mijn grote passie. En het is mooi als je met elkaar een viering kunt opbouwen. Laat ik als voorbeeld vertellen hoe wij ons op het komende Paasfeest voorbereiden. We beginnen allang van te voren. Dan worden alle mensen die iets met de paasviering te maken hebben bij elkaar geroepen: de koster, de leden van de koren, van de bloemsiergroep en van de kerngroep liturgie. Eerst houdt Peter Nissen, die ook bij onze parochie hoort, een inleiding. Daarna delen we met elkaar wat Goede Vrijdag en Pasen in ons eigen leven betekenen. Ook ons eigen leven kent immers momenten van lijden en verdriet. Dit is onze Goede Vrijdag. Soms lijkt er geen eind aan te komen. De goede boodschap is dat wij geroepen zijn tot leven. Daarom mogen we erop vertrouwen dat het leven het laatste woord heeft en dat we altijd weer zullen opstaan. Dit is Pasen. Het mooie is dat we deze Paasboodschap niet alleen straks, maar ook hier en nu al mogen ervaren. Tot slot gaan we in subgroepjes uiteen om te bespreken hoe we op een aansprekende manier gestalte kunnen geven aan de vieringen van de Veertigdagentijd, Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Pasen.’

 

Mooiste ervaring
‘De mooiste ervaringen die ik als pastor meemaak zijn de momenten waarop je samen met mensen die om je heen staan, aangeraakt wordt door het geheim dat we God noemen. Dat kan zomaar gebeuren als je ontroerd bij een pasgeboren kindje staat of als je waakt bij een dode. Het kan gebeuren tijdens een viering of een pastoraal gesprek. Dan besef ik heel duidelijk de betekenis van wat we zo vaak horen en zingen: Daar waar vriendschap is en liefde, daar is God. Het is een heel nabije en intieme ervaring die ons mensen boven ons zelf uittilt en ons doet beseffen dat wij niet alleen zijn. We mogen ons ingebed weten in een groter geheel. Het ontroert me altijd weer als ik dit samen met mensen mag beleven en delen.

 

Effata
Past de naam van de parochie waar Annemie werkt, niet goed bij haar geloofsontwikkeling? Effata betekent immers ga open (Marcus 7, 34)! Heel het voorafgaande vertelt het verhaal van een vrouw die openging voor het Geheim waardoor God voor haar voelbaar is geworden.

foto: het door Annemie geliefde Geuldal, haar geboortestreek