Welkom door voorzitter Henk Peters

SYMPOSIUM BIJ DERTIG JAAR DE ROEROM

Henk Peters, voorzitter opende aldus

“Als bestuur van De Roerom zijn we overdonderd door de massale reactie op de uitnodiging om deel te nemen aan het symposium waarmee we ons dertig jarig bestaan vierden. “Ons” feestje want uit dat massaal reageren verstaan wij dat bij velen het gevoel leeft dat de Roerom ook van hen is. Van ons samen is. In Brabant is trouwens al wat we hebben en zijn van ons. Ik hoop dat u zich thuisvoelt in Oss en welkom in de Jozefkerk van de Titus Brandsmaparochie.”

Ze horen het niet graag maar de voorzitter van het bestuur van de Roerom begon de bijeenkomst met in de persoon van hun oversten, generaal en provinciaal, de aanwezig de zuster- en broedercongregaties, de fraters ook ontzettend te bedanken voor hun royale support in de voorbije dertig jaar waardoor de Roerom van ons kón zijn. Hun rechterhand wil niet weten wat de linker doet. Stilletjes gaven en geven zij veel support aan initiatieven die zonder dat support niet van de grond zouden zijn gekomen. Ze gedragen zich verschillig en nooit te oud om te helpen. Met een langdurig applaus stemde een overvolle kerkzaal in met de dank voor die bijdragen.
Ruim 500 mensen waren afgekomen op het symposium waarmee de Roerom aandacht gaf aan haar 30 jarig bestaan.

Drie sprekers die werden afgewisseld met teksten en zang van het koor van open kerk Helvoirt onder leiding van Peer Verhoeven. Meeslepende zang waardoor – zoals veel mensen na afloop zeiden – een sfeer ontstond als ooit bij de acht-mei-beweging. Alsof de steppe weer ging bloeien.

Voorzitter Henk Peters opende de bijeenkomst die ging over transities met een woord van welkom en vertelde o.a. “Een mensengeschiedenis kent verschillende periodes van transitie, van overgang. Op micro- maar ook op macroniveau. (van pubertijd tot pensioen). Van mechanisatie tot digitalisering) Overgangen naar een tijd waarvan we alleen maar weten dat we op een andere manier verder moeten en dat we niet door kunnen gaan op de manier van vandaag en gisteren die we gewend waren. Alleen werkenderweg moet je ontdekken wat begaanbare wegen zijn. Bij transities worden fouten gemaakt en het maakt mensen onzeker. Maar transities ontlopen en vermijden is onmogelijk. Zijn ook niet uit te stellen.

Paus Johannes XXIII wist ook dat de tijd geen uitstel duldde en riep het Tweede Vaticaans Concilie bij elkaar. We zouden nieuwe wegen moeten gaan zoeken. Groot enthousiasme wereldwijd. Maar ook een geschokte groep mensen die zeker wist dat het bouwplan van de toekomst in het verleden ligt en dat het “semper idem” moest blijven. In het Bossche bisdom waren die verschillen in opvatting er natuurlijk ook, maar we investeerden in het bij elkaar proberen te blijven. Kerk en geloof waren nog van “ons”. En dan helpt het als je verbindende, empathische bisschoppen hebt.

In elke periode van overgang zijn er groepen mensen die zich verschansen in het bastion van het eigen gelijk en geen bruggen naar andersdenkenden slaan maar bruggen omhoog halen want de ander kan je gelijk aan het wankelen brengen. Dertig jaar geleden kreeg de redactie van het bisdomblad de opdracht van de opvolger van bisschop Bluyssen om de bruggen omhoog te halen want het moest maar afgelopen zijn met dat gezoek naar vele wegen om de goede weg te vinden. Priester-redacteur Harry Beex en o.a. bankdirecteur Jan de Beer namen het besluit om dan maar naar de overkant te varen met zoiets als een vlot, dat zij de Roerom noemden. Geen oproep om het roer om te gooien maar de naam van een beslagkom om deeg voor voedzaam brood te bereiden. Zij wisten wat ze wilden. En met hen en na hen kwam er een heel legertje spoorzoekers in de benen die om niet (dat mag ook wel gezegd) speurden naar hoop en dageraad en verslag deden van hun bevindingen. De Roerom als geuzennaam, zoals ook de Acht Mei Beweging, de Mariënburgvereniging. Maar de brug naar het instituut kerk bleef opgehaald. Leek na dertig jaar zelfs vastgeroest. Bisschoppen wilden nog niet eens met ons gezien worden.

Dom maar van een soort domheid dat niet is voorbehouden aan progressief of conservatief in de kerk of links dan wel rechts in de politiek. We zien vandaag de dag ook dat er een verontrustend aantal mensen in binnen- en buitenland de politieke wil heeft de brug op te halen voor vluchtelingen en asielzoekers, hulp- en zorgvragers, ontwikkelingssamenwerking, voor Europa. Politici die dromen van een land van wij en zij. Niet langer van ons zoals dat ook in de kerk gelopen is, niet langer van ons. Het contact met anders denkenden en anders levenden moet vermeden. Weer wordt dezelfde fout gemaakt. Ze zouden van ons kunnen leren.

En toen kwam er een bisschop voor het bisdom Groningen-Leeuwarden (ook Roeromabonnee) die voorzichtig pogingen deed om mensen aan de overkant te bereiken , die zich niet verschanste in het Eijk-en gelijk van een heilige rest. Als de Roerom wilden we een symposium opzetten om transities in onderwijs, zorg en kerk te verkennen (want een groot deel van onze abonneebestand heeft haar ziel en zaligheid en leven daar aan gegeven). Maar is er iemand in de leiding van de Nederlandse kerk te vinden die van opvatting is dat er ook voor de kerk transities tot stand moeten komen?

Toen herinnerde ik me een beeld van paarden die zich buitendijks bij het Groningse wad op een terp door het wassende water hadden laten vastzetten. Pas met een lokpaard durfden ze zich uit hun isolement te bevrijden. Misschien zou de Groningse bisschop als een soort lok- bisschop, ook een beetje waaghals durven zijn en naar de overkant willen komen. Naast Jos Roemer (theoloog en identiteitsbegeleider van SOL voor onderwijs) en René Peters (wethouder sociale zaken, onderwijs en welzijn in Oss en nummer 3 op de CDA lijst voor de tweede kamer) zei ook die Groningse bisschop Gerard de Korte zonder aarzeling ja op mijn vraag. En toen was paus Franciscus er ook uit en wist wie hij een paar maanden later moest gaan benoemen in den Bosch.

We hebben als de Roerom dertig jaar het vlammetje brandend gehouden en het zoeken niet opgegeven. We willen niet leven in wij en zij kampen, bruggen opgehaald, maar zoeken naar bruggenbouwers en daar hoef je niet persé bisschop voor te zijn maar voor een beetje bisschop is het wel een voorwaarde dat hij dat kan en wil. Meer dan ooit moeten we weer leren bruggen te slaan naar elkaar want er is méér wat ons bindt dan wat ons scheidt.”

In de Roerom van oktober zullen we verslag doen van de drie inleidingen die de richting verkenden waarin zich de transities in zorg, onderwijs en kerk zouden moeten ontwikkelen. Het werd een middag van ingetogen bezinnen en uitbundig vieren dat wij bij elkaar horen: groot, klein, dik, dun, eigen volk en vluchteling, arm en rijk, zoeker en vinders, progressief en conservatief. Bruggen geslagen naar elkaar. Daar werk van maken. Voor niemand de neus op halen en ook voor niemand de brug.

Liefst 70 leerlingen van het Hooghuis (grootste school van Nederland met alle vormen van voortgezet onderwijs in huis op 9 locaties) verzorgden de catering, hadden hapjes gemaakt, serveerden of deden logistieke taken. Het samenzijn na afloop was Bourgondisch en een ontmoeting van bekenden met bekenden. Zielsverwantschap. Een feest van bemoediging.

BEDANKEN
Het lijkt me het beste om vanmiddag op z’n Brabants te bedanken n.l. met mijn handen in de zakken. Want vertelde Nol van Roessel: ik zie te vaak aan de kant van het voetbalveld dat mensen te vroeg juichen omdat de bal tegen de verwachting in toch net naast gaat. Je kunt daarom beter juichen met de handen in de zakken dan kunnen ze niet zeggen dat je te vroeg gejuicht hebt en kun je zonder gezichtsverlies ook gemakkelijk terug. Het was prachtig vanmiddag.
Ik bedank bisschop de Korte waarvan ik hoop dat hij nog lang het bisdom Den Bosch weer bij elkaar probeert te brengen, Jos Roemer voor het perspectief dat hij schildert om mensen te verbinden en op verhaal te laten komen, onze René voor zijn streven te voorkomen dat we tot een samenleving van wij en zij gaan verworden, Peer Verhoeven die een juiste toon in zette en er voor zorgde dat we die hielden en Nico Smit voor de verbindingen en het vast houden van de rode draad.
Voor elk van jullie een fles whisky, geestrijk vocht naar men zegt en daarom gepast.