Vandaag viert de Kerk de feestdag van de heilige paus Joahnnes XXIII, zijn graf is in de Sint Pieter. Wij synodedeelnemers komen er iedere dag voorbij. Hij was de man die zei: Open de ramen van de kerk, paus Franciscus heeft hem heilig verklaard.
De frisse lucht die door de ramen naar binnen kan komen, betekent voor de kerk in onze dagen o.a. de verwerking van de vragen rond macht en seksueel miosbruik, maar ook misbruik van geestelijke macht komt in de aula aan de orde.
Toch vraag ik me eerlijk gezegd af welke gevolgen de actuele gebeurtenissen op de Kerk zullen hebben. Veel vragen blijven onbeantwoord, woede, ergernis, radeloosheid en nauwlijks hoop op verandering zijn in Duitsland aan de orde met betrekking tot de maatregelen die Rome heeft genomen tegenover mijn medebroeder in Frankfurt (zie blog dag 3). En na wat paus Franciscus gisteren heeft gezegd over het onderwerp “abortus” zijn er zelfs die eraan twijfelen of Franciscus wel vertrouwd kan worden.
Ik ben er zeker van dat paus Franciscus niemand wil veroordelen, omdat hijzelf ten diepste volgens het woord van Jezus leeft. Hij heeft herhaaldelijk benadrukt dat ook hij niet perfect is en dat hij een zondaar is en dat hij dikwijls onderschat hoe zijn woorden verkeerd verstaan kunnen worden of zelf kwetsend zijn.
Hij wil barmhartig zijn, streeft een Kerk na die dichtbij mensen is en wil helder de boodschap over het leven uitdragen, en hij wil de Kerk vernieuwen. Dat doet hij ook in het kader van de synode, waar nu de jonge mens centraal staat, dat is volgens mij heel verstandig. Dat zal positieve uitwerking hebben.
Maar naast alle positieve punten zijn er ook veel thema’s waarover strijd wordt geleverd. Bij de een of de ander doet dat de moed in de schoenen zinken. Ik heb daar ook last van, ondanks mijn enthousiasme voor deze paus en voor het onderwerp van deze synode. En misschien gaat het u, lezer van dit blog evenzo.
Vandaag in de aula schoot me een woord van Ignatius binnen: “Bij de onderscheiding van de geesten kan men er van uitgaan dat de stem van de ontmoediging nooit van God komt”.
Terwijl ik dit schrijf , staat een H.Hartbeeld voor mijn open raam, groot en opvallend. Op de sokkel staat: “Uw heil ben ik”. Ik ben er van overtuigd dat paus Johannes XXIII zoveel hoop, mildheid en oprechtheid kon uitstralen omdat Jezus’ woord het fundament van zijn leven was.
Ik zou willen dat dit voor ons allen een stevig fundament kon worden. De vernieuwing en de opfrissing van de Kerk begint daar waar ik ruimte geef aan de waarheid van Zijn woord. Niemand wordt gedispenseerd van het vertrouwen op Jezus’ woord:”Uw heil ben Ik”. In het evangelie van vandaag horen we: waarom zou de goede Vader, jullie niet de heilige geest geven wanneer je hem daarom vraagt?
De Duitse delegatie komt iedere dinsdag voor de avondmaaltijd bij elkaar. Tijdens deze maaltijd ontstaan steeds weer bijzondere gesprekken. Het gaat dan op een heel levendige manier over roeping, over het doorgeven van het geloof aan jonge mensen. Dat gesprek is alleen maar mogelijk doordat in deze eerste week het onderling vertrouwen en respect is gegroeid, daardoor kunnen we nu vrij en open meningen met elkaar uitwisselen.
Dat zijn momenten die het voor mij allemaal de moeite waard maken. Niet bijzonder is dat je de paus een hand kunt geven, maar dat zulke gesprekken plaatsvinden. Dat zet de ramen van de Kerk open.
Vandaag kwam de vertegenwoordiger van de methodistische kerk aan het woord. Hij verteklde van kleine oecumenische gemeenschappen die overal in Engeland ontstaan. Over de gren en van confessie heen wordt gebeden, over de bijbel gesproken en gemeenschap ervaren. Dat geeft veel vreugde aan de deelnemers. Dat deze protestant hier het woord kon voeren is toch ook een vrucht van het concilie dat Joahnnes XXIII bijeenriep.
De ramen staan open, de heilige Geest waait, we laten ons niet ontmoedigen ondanks alle moeillijkheden en proberen, ieder op haar of zijn plaats, te leven in vertrouwen op Hem die zegt: Ik ben uw heil!
Clemens Blattert sj