Leonardo Boff: Amazonesynode biedt unieke kans

Volgens bevrijdingstheoloog Boff biedt de synode de Kerk de kans om zich duidelijk over ecologie uit te spreken en zich te bezinnen over de toekomst.

Volgens de Braziliaans theoloog, filosoof en schrijver Leonardo Boff, een van de grondleggers van de bevrijdingstheologie, is de Bijzondere Assemblee van de Bisschoppensynode over de Panamazoneregio die in Rome van start is gegaan een unieke kans voor zowel de paus als de katholieke Kerk zelf. In een interview met journalist Sergio Ferrari legt hij uit dat de Amazonesynode de Kerk de kans biedt om een duidelijke positie in te nemen over de complexe en almaar dringender worden ecologische problemen. Dit is een unieke kans voor paus Franciscus om veranderingen tot stand te brengen, die het Vaticaan als centrum van religieuze macht nooit eerder kon aanbrengen. Boff heeft veel lof voor het feit dat de inheemse volkeren zo nauw bij de voorbereiding van de synode werden betrokken. Het gaat er niet om culturen te bekeren, maar om ze te evangeliseren, om een nieuwe kerk te laten geboren worden, met een inheems gezicht, met de wijsheid van de voorvaderen en met haar riten en gebruiken.

Leaonardo Boff, die zelf niet is uitgenodigd maar wel nauw samenwerkt met groepen die op de synode in Rome aanwezig zijn, kijkt met belangstelling uit naar de debatten over de aanpak van het priestertekort of de rol die getrouwde inheemse mannen als voorganger in hun gemeenschap kunnen vervullen. Het zal ook nodig zijn om officieel een kerkelijke bediening voor vrouwen te definiëren. Sommige bisschoppen stellen zelfs voor om het begrip ‘viri probati’ (wijding van getrouwde mannen met een gerespecteerde levensstaat) uit te breiden naar ‘personae probatae’ (personen = mannen en vrouwen, waardoor ook meer mogelijkheden worden geschapen voor bedieningen door vrouwen in de Kerk, redactie).

Leonardo Boff © Leonardo Boff

Leonardo Boff © Leonardo Boff

Paus Franciscus staat voor aan eenvoudige, evangelische Kerk, waarin de levende ontmoeting met Jezus centraal staat. Leonardo Boff

Diegenen, in Europa en de VS, die de paus van ketterij beschuldigen zijn gijzelaars van het Europese paradigma. Achter hun kritiek gaat een machtsvraag schuil. Zij weigeren de opkomst te zien van een ander type kerk, die toegewijder en talrijker is en breekt met hun theologie en hun liturgie. Wij mogen niet vergeten dat 62 procent van de katholieken in de wereld gelovigen uit het Amerikaanse continent zijn, terwijl Europeanen nauwelijks meer dan een kwart vertegenwoordigen. Er vindt een echte ecclesiogenese plaats: de geboorte van een echte kerk, die katholiek is en tegelijk een ander gezicht heeft. Boff spaart zijn kritiek niet op kardinaal Raymond Burke en twee andere Europese kardinalen, die ten koste van alles de hegemonie van de rooms-katholieke Kerk, die vandaag de dag sterft en nauwelijks uitstraalt in de wereld, willen handhaven.

De katholieke Kerk is zich eindelijk bewust geworden van de noodzaak om zich open te stellen voor het integrale ecologische probleem dat de Wereldraad van Kerken (WCC) in Genève al in de jaren 1970 had opgeworpen. Franciscus encycliek Laudato si’ uit 2015 betekent een keerpunt voor de katholieke Kerk. Deze encycliek mag niet gereduceerd worden tot een groene ecologie. Hij verdedigt een integrale ecologie, die het milieu, het sociale, het politieke, het culturele, het alledaagse en het spirituele omvat.

Bron: KIpa-Apic/kerknet