Paus slaat de spijker op z’n kop bij opening synode ~ 6 citaten

#1 Ik dank alle jongeren die het erop wagen zich een deel te voelen van de kerk en met haar in dialoog te gaan. Het is geen tijdverspilling!

Paus Franciscus begon zijn openingstoespraak met een hele reeks dankbetuigingen. Aan allen die in deze synode geloofd en ze mee voorbereid hebben, niet in het minst de jongeren zelf. En nu komt het er dus opaan: Onze verantwoordelijkheid op de synode is hun vertrouwen niet te ondermijnen, maar te tonen dat ze gelijk hebben om het te wagen. Het is de moeite waard en geen tijdverspilling!

#2 Ik nodig iedereen uit openhartig te spreken. Eerlijke en open kritiek is behulpzaam en verglijdt niet naar roddel of vooroordelen.

Zo’n houding vraagt vooral ook grote luisterbereidheid. En die kan niet zonder nederigheid. Nederigheid in het luisteren dus en moed in het spreken, dat is wat paus Franciscus van de synodevaders en andere deelnemers verwacht. De Synode moet een oefening in dialoog zijn. De eerste vrucht van die dialoog is dat iedereen openstaat voor nieuwe ideeën en om van mening te veranderen op basis van wat hij gehoord heeft.

#3 De synode is een kerkelijke oefening in onderscheiding. Wij zijn teken van een kerk die onderweg is.

Hoe kan de kerk jongeren beter helpen in het onderscheiden van hun doel in het leven, hun roeping? Leef het voor, is altijd de beste pedagogische wenk. En dus maakt paus Franciscus het onderwerp tot werkmethode. Goed gezien! De paus voegde nog toe: Ons luisteren mag niet beperkt zijn tot woorden, maar moet ook leiden tot verandering, zodat jongeren zich niet langer onbegrepen en soms zelfs verworpen voelen door de kerk.

#4 Laat ons vooroordelen en stereotypen achterwege laten.

Paus Franciscus: De meeste deelnemers aan deze vergadering behoren tot de oudere generatie. Zij moeten zich heel bewust zijn van het risico om te categoriseren. Onderschat jonge mensen en hun kunnen niet! Neem hen ernstig.

#5 Klerikalisme is een perversie en de wortel van veel kwaad in de kerk.

In zijn Open brief aan het Godsvolk, een reactie op rapporten over seksueel misbruik door priesters, verwees paus Franciscus al krachtig naar het klerikalisme als een systeem dat dergelijk machtsmisbruik faciliteerde. Tijdens zijn openingstoespraak kwam hij hierop terug: Klerikalisme komt voort uit een elitaire en exclusivistische visie op roeping, die de wijding begrijpt als een machtiging eerder dan als een vrije en edelmoedige dienst. Daardoor denken we te behoren tot een groep die alle antwoorden in pacht heeft en die niet hoeft te luisteren of leren. We moeten maken dat dit niet meer gebeurt. Luisteren en stereotypen achterwege laten, zijn het beste antigif.

#6 Geen gesofisticeerde theologie, maar concrete pastorale richtlijnen

Paus Franciscus eindigde met lichte zelfspot, die op hartelijk gelach werd onthaald door de zaal: Laat ons naar de toekomst kijken en niet alleen werken aan een slotdocument – dat meestal maar door enkelen wordt gelezen maar door velen wordt bekritiseerd – maar vooral aan concrete pastorale richtlijnen om het doel van deze synode te vervullen.

 bekijk de livestream van de opening van de synode woensdag 3 oktober. De paus spreekt van 23’35” tot 44′.