Kerk en jonge mensen synodeblog dag 9

Het Griekse woord synodos betekent samen op weg gaan. De bisschoppen zijn gezamenlijk op weg gegaan. Maar naarmate de synode langer duurt, stellen ze elkaar de vraag: waar moet de reis eigenlijk heengaan?

Twee vragen komen dan naar boven:

Wat moet het karakter zijn van het slotdocument en tot wie richt het zich?
De heilige Ignatius laat iemand die bidt bij het begin van ieder gebed een vraag formuleren. Het is dus alsof men voor men begint te bidden al aangeeft in welke richting het moet gaan.  In eigentijds jargon zou men spreken van een doelovereenkomst. Het zou het werk op de synode eenvoudiger maken als het doel duidelijker was. Maar de vragen naar het voor wie en voor wat tuimelen over elkaar heen.

Daarom vond ik het vandaag interessant een bisschop in de Duitse taalgroep berustend te horen opmerken: “Ach momenten van het niet meer weten en van het richting zoeken zijn heel normaal bij dit soort bijeenkomsten. Eenmaal zal de richting wel duidelijk worden.” Dat bevalt me eigenlijk wel deze laconieke houding.  Maar de helderheid van Ignatius spreekt me ook aan. En wie weet, zou er effectiever gewerkt worden als we nu reeds een richting en doel hadden?

Het lijkt wel duidelijk te zijn dat we om de jeugd aan te spreken geen document vanuit het leergezag nodig hebben, maar er is wel behoefte aan een klip en klare boodschap van de paus of de synode. Maar voor wie werken we hier dan eigenlijk?  

Ik krijg de indruk dat het document uitsluitend voor de Kerk (paus, bisschoppen en zielzorgers) zou moeten worden opgesteld, opdat zij een inspiratiebron vinden – en hopelijk vertalen wat ze geleerd hebben uit de gedachtewisselingen met de jonge mensen. Afwachten of het iets oplevert…!
 

We hebben nu weer drie dagen geluisterd naar de opmerkingen die gemaakt werden bij het 2e deel van het werkdocument van de synode.
Duidelijk werd hoe veeleisend de gewenste weg van de onderscheiding is. De eerste stap moet het waarnemen zijn. Nu zijn we toe aan de tweede stap: een oordeel vormen. Wat licht uit het waargenomene op als uitdaging vanuit God? Wat komt als “openbaring en uitnodiging van God” op mensen toe? Maar precies op deze vraag kwam nauwelijks een antwoord. Weliswaar werd steeds weer opgemerkt wat belangrijk is voor een geslaagd leven, maar er werd eigenlijk helemaal niet over gesproken  dat jonge mensen bv. sterk beïnvloed worden door de digitale wereld, maar dat de opgedane ervaringen zeer ambivalent zijn. Wat wil dat voor de Kerk zeggen? En wat moeten we met de constatering dat jonge mensen onrustig en ontevreden zijn? Welke werken van de Geest is daarin te beluisteren? Dat zijn vragen die schreeuwen om een antwoord. Ik moet eerlijk zeggen dat het toehoren in de Aula de laatste dagen vermoeiend was. Meer energie deed ik op bij het begin weer van de kleine taalgroepen.

 

Ook bij de bisschoppen is een zekere ontevredenheid te bespeuren. We zijn er allemaal aan toe om een wezenlijke bijdrage te leveren aan de synode en belangenbehartiger  te worden van de hoop en de verwachtingen van jonge mensen.

Het is afwachten of de Duitstalige bisschoppen weten op te pikken wat er aan zacht suizen van de heilige Geest is waar te nemen en wellicht wordt dan, als men de landkaart in de hand heeft en God het kompas is, ook duidelijk waarheen de reis gaat. 

Een persoonlijke ervaring wil ik u niet onthouden.
Een 26jarige tandarts uit Irak heeft een treffend getuigenis afgelegd.  Hij vertelde hoe veel jonge mensen, vooral christenen door de fanatieke IS omgebracht zijn. Toch brachten jongeren de moed op om op zondag naar de eucharistieviering te gaan. Hem stond nog levendig voor de geest hoe vrienden van hem in het weekend afscheid namen met de woorden: ‘tot ziens volgende week’. Maar het kwam niet meer zo ver, ze hebben elkaar niet meer gezien omdat die vrienden tijdens de misviering op zondag door IS werden vermoord. Hij vroeg om ons gebed, omdat jonge mensen er kracht en moed uit putten als wij hen solidariteit betuigen en met hen in gemeenschap staan. Tot slot zei hij: “Heilige Vader, ik mag u een bijzondere boodschap overbrengen van de jeugd van Irak: “See you one day in Iraq!” Er barstte een langdurig applaus los en ik moet zeggen dat tranen bij me opkwamen…. Dat zijn momenten waarop je ervaart hoe een  levende Kerk mensen in beweging brengt.

 

Clemens Blattert sj.