Synode Blog, dag 6: geweld als thema van overleg

De Duits-Braziliaanse bisschop Johannes Bahlmann zal de komende drie weken een synodendagboek voor Vaticaan Nieuws houden. Bahlmann is een franciscaan, komt uit Visbek in het bisdom Münster en is sinds 2009 bisschop van Óbidos in het midden van de Amazone.

Vrijdag 6 oktober 2019

Het is al de tweede dag van de “Circuli Minores”, de kleine discussiegroepen verdeeld naar talen. Wat mij opvalt in onze Portugees sprekende groep, is de basisconsensus. Iedereen begrijpt de situatie en de realiteit op het terrein, iedereen weet waar ze het over hebben. Iedereen kan spreken wanneer hij of zij dat wil en betrokken raken bij nieuwe voorstellen.

De kwestie van geweld heeft het grootste deel van onze tijd in beslag genomen in deze twee dagen. Misschien wel omdat dat  dit vaak ons “dagelijkse brood” is waarmee we worden geconfronteerd. Paus Franciscus gaf ons woensdag een reactie van de eerste bijdragen die werden gepresenteerd in de synode-aula.
Het eerste punt was het geweld tegen de mensen, vooral tegen vrouwen, tegen het milieu en tegen de cultuur. Geweld, een gevolg van drugs, wapens en mensenhandel. Vooral de uit de hand gelopen drugshandel, die veel te veel invloed heeft op de samenleving, maar vooral op de politiek. Als pastor voel je je dikwijls machteloos tegen al dit geweld,omdat het lijkt dat de beste preek en het mooiste gebed geen vebetering in de situatie kunnen brengen.

Desondanks is er altijd vooruitgang op persoonlijk vlak. En natuurlijk kwamen de gezichten van mensen die ik ken meteen in me op. Bij mensenhandel moest ik denken aan Ivanilde * uit Oriximiná, die als jong meisje naar Manaus werd gekidnapt en daar tot prostitutie werd gedwongen. Ze kon ontsnappen door naar haar geboortestad te vluchten en haar leven daar weer op orde te krijgen. Vandaag de dag helpt ze in de sociale pastoraal en in de Caritas van het bisdom Óbidos in de strijd tegen mensenhandel en geweld tegen vrouwen.

Ik moest ook denken aan Carlos met zijn vrouw en drie kleine kinderen. Vorig jaar werd hij herhaaldelijk bedreigd met moord door landeigenaren, de zogenaamde Fazendeiros. Zijn familie woont al meer dan 30 jaar op een stuk land, maar dit is tot nu toe niet geregistreerd in het kadaster. Een situatie die bijna normaal is in Brazilië. De Fazendeiros exploiteren de situatie en proberen de boeren te verdrijven door hun toevlucht te nemen tot geweld. Ter bescherming hebben we Carlos en zijn gezin in het pastorale centrum van het bisdom, naast het huis van de bisschop, drie maanden lang opgenomen, zodat het gezin een plaats van toevlucht had. Omdat de spanningen nog niet zijn afgenomen, kan Carlos voorlopig niet terugkeren naar zijn kleine stukje grond. Het goede is: Juist in deze dagen heeft hij zijn recht op het stukje grond gekregen dank zij het fantastische werk van de sociale pastor, die zich inzet voor de kleine boeren. Om deze tijd in de stad te overbruggen en voor levensonderhoud te zorgen, werkt hij momenteel bij ons als tuinman.

Dit zijn slechts twee lichtpuntjes die oplichten in de hemel Amazones hoop.